Spontan serebral ve servikal arter diseksiyonunda lezyon lokalizasyonu, etiyoloji ve demografik inceleme

GİRİŞ ve AMAÇ: Spontan karotis ve vertebral arter diseksiyonu tüm iskemik inmelerin %1-2’sini, genç inme hastalarının ise %10-25’ini oluşturmaktadır. Bu çalışmada genç hastalarda diseksiyon vakalarını tanımlamak, nörolojik semptom ve bulgularını saptamak, demografik özelliklerini ortaya koymak, etyolojik risk faktörlerini araştırmak, damar tutulumu ve tedavi yöntemlerini incelemek amaçlanmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Ocak 2012 -Temmuz 2019 tarihleri arasında hastanemiz nöroloji servisinde, kraniyo-servikal diseksiyon tanısı ile takip edilen toplam 53 hasta çalışmaya alındı. Demografik özellik olarak yaş, cinsiyet; risk faktörü, son 1 ay içinde travma öyküsü sorgulandı. Nörolojik semptom ve bulgular kayıt edildi. Diseksiyon tanısı düşünülen hastalara; kraniyal MRG, servikal/ kraniyal MR Anjio, yağ baskılı T1-ağırlıklı servikal MRG ve gerekli görülen hastalara DSA incelemesi yapıldı.
BULGULAR: Çalışmaya alınan 53 hastanın, 30’u erkek, 23’ü kadın hastadan oluşmaktaydı. Vertebral arter diseksiyonlarında (VAD) yaş ortalaması 40,8, karotis arter diseksiyonlarında (KAD) ise 43,3 olarak bulundu. Çalışmada 30 hastada VAD, 23 hastada KAD görüldü. Bilateral KAD 4 hastada, bilateral VAD 1 hastada tespit edildi. Ekstrakraniyal diseksiyon 30 hastada, intrakraniyal diseksiyon 23 hastada mevcuttu. Risk faktörlerine bakıldığında sigara ve hipertansiyon en sık rastlanan risk faktörüydü. Son 1 ay içinde geçirilmiş travma sorgulamasında hastaların %41,5’unda major ya da minor travma öyküsü vardı. Hastalarda %88,6 oranında antiagregan tedavi tercih edildi.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Literatürde karotis arter diseksiyonlarının daha fazla olduğu bildirilmekle birlikte sınırlı sayıda hasta ile yaptığımız çalışmamızda vertebral arter diseksiyonu daha fazla bulunmuştur. Ekstrakraniyal diseksiyonlar çoğunlukta olup, tüm diseksiyonlar arasında %40 oranında minor ya da major travma öyküsüne rastlanmıştır. Sigara ve hipertansiyon en önemli risk faktörü olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde hangi artere ilişkin diseksiyonların daha fazla olduğunu saptamak için çok merkezli çalışmalara ihtiyaç vardır. Genç inme ile gelen hastalarda diseksiyon ayırıcı tanıda akılda tutulmalıdır.

Lesion localization, etiology and demographic evaluation in spontaneous cerebral and cervical arteries dissection

INTRODUCTION: Spontaneous carotid and vertebral artery dissection involves 1-2% of all ischemic stroke and 10-25% of stroke cases among young adults. The aim of our study was to identify the dissection cases and neurological symptoms and signs, to investigate the etiological risk factors, to reveal the vascular involvement and to evaluate the demographic characteristics and treatment practices particularly in young patients.
METHODS: A total of 53 cranio-cervical dissection patients who were hospitalized in our hospital between January 2010 - July 2019 were examined retrospectively. Age, sex, risk factors, and trauma history in the last month, neurological symptoms and signs were noted. Cranial MRI, cranial and cervical MR-anjio, T1-weighed fat sat cervical MRI, DSA were applied for suspected patients.
RESULTS: Of the 53 patients with dissection, 23 were female and 30 were male. The mean age for vertebral artery dissection (VAD) was 40,8 and carotis artery dissection (CAD) was 42,2 years. Thirty patients were VAD, 23 patients were CAD. Four patients had bilateral carotid and one patient had bilateral vertebral artery dissection. In the subgroup analysis, 30 patients had extracranial, 23 had intracranial dissection. When risk factors were evaluated, cigarette smoking and hypertension were most common. Major or minor trauma story was observed in 41,5% of patients. Antiaggregant treatment was used in 88,6% of patients.
DISCUSSION AND CONCLUSION: In the present study, VAD was more common and can be different from the other studies in literature. Extracranial dissections were dominant and nearly 40% of all dissections had a history of minor or major trauma. Smoking and hypertension were the most common risk factors. It needs more patients with multi center study to understand the incidence of craniocervical dissections in Turkish population. Arterial dissection has to be considered in differential diagnosis in young stroke patients.