Orta derecede asemptomatik karotis darlığı olan hastalarda progresyon

GİRİŞ ve AMAÇ: Asemptomatik Karotis stenozu olan hastalarda, hastalığın ilerlemesinin nedenleri iyi belirlenmemiştir. Bu hastalarda hastalık ilerlemesi için risk faktörlerini tanımlayan veriler yetersizdir. Çalışmamızın amacı, bu hasta popülasyonunda hastalık progresyonu insidansını ve risk faktörlerini saptamaktır
YÖNTEM ve GEREÇLER: Ekim 2012- Mart 2017 tarihleri arasında inme polikliniğinde takipli orta derecede asemptomatik karotis stenozu olan hastalar retrospektif olarak değerlendirildi. Hastaların demografik özellikleri, medikal komorbideteleri, medikal tedavileri, diğer risk faktörleri, darlık dereceleri, plak natürleri değerlendirildi.
BULGULAR: Çalışmaya alınan 54 hastadan toplam 56 karotis arter değerlendirildi. Ortalama yaş: 68,4±7,7 (52-89) idi. Ortalama takip süresi: 27±1,16 (min: 6 ay- max: 53 ay). Değerlendirilen 56 karotis arterin 14’ünde (%25) başlangıç darlığına göre ilerleme tespit edildi. İlerleme olan ve olmayan grup karşılaştırıldığında cinsiyet, risk faktörleri, plak natürü, sigara, antiagregan veya statin kullanımı açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark gözlenmedi.(cinsiyet p: 1, HT p: 0,56, DM p: 0,08, HPL p: 0,53, KAH p: 0,13, geçirilmiş SVH p: 0,85, statin kullanımı p: 1, antiagregan kullanımı p: 0,48). Tüm hastalar asemptomatik olarak kaldı. Darlıkta ilerlemesi olan grup daha genç idi. (ilerleme olan grup: 65.7±9.5, ilerleme olmayan grup: 69.3±6.8 p: 0.034 ).
TARTIŞMA ve SONUÇ: Çalışmamızda, orta derecede asemptomatik karotis darlığı olan hastaların dörtte birinde darlık derecesinin ilerlediği, ancak bunlarında da asemptomatik kaldığı gözlendi. Darlıkta ilerlemesi olan grubun daha genç olması dışında risk faktörleri, plak natürü, statin kullanımı ve antiagregan kullanımı açısından farklılık saptanmadı. Hastalığın ilerlemesi için bağımsız risk faktörlerini belirlemede daha uzun süreli prospektif ve daha geniş çalışmalara ihtiyaç vardır.

Determining the progression in moderate asymptomatic carotid stenosis

INTRODUCTION: The progression of the moderate asymptomatic carotid stenosis is not well determined. The risk factors for the progression are not fully described in the literature.
METHODS: The patients who were diagnosed as moderate asymptomatic carotid stenosis between October 2012-March 2017 were enrolled to the study retrospectively. Demographic variables, co-morbidities, treatments and other risk factors, percentage of the stenosis and plaque natures were evaluated.
RESULTS: Fifty four patients and 56 carotid arteries were evaluated. Mean age was 68,4±7,7 (52-89). Mean follow-up period was 27±1,16 (min: 6 months- max: 53 months). The progression of the stenosis was determined in 14 carotid arteries within 56 carotids (25%). There were no significant differences between sex, risk factors, plaque natures and the use of antiaggregants or statines (sex p: 1, hypertension p: 0,56, Diabetes Mellitus p: 0,08, hyperlipidemia p: 0,53, coronary heart disease p: 0,13, stroke p: 0,85, statine usage p: 1, antiaggregant usage p: 0,48) between progression detected group compared to the not detected group. All patients remained asymptomatic during the study. The patients were younger in the group of carotids that progressed (progression detected group: 65.7±9.5, progression not detected group: 69.3±6.8 p: 0.034).
DISCUSSION AND CONCLUSION: Our analysis demonstrated that one fourth of the patients with moderate asymptomatic carotid stenosis was progressed to severe stenosis and they were all remained asymptomatic. Except from the younger age, there were no significant differences between sex, risk factors, plaque natures and the use of antiaggregants or statines in the group of carotids that progressed. Long-term prospective studies should be performed with larger sample sizes to identify the independent risk factors for the progression of the asymptomatic carotid stenosis in the future.