Akut inmede nütrisyon: Sorunlar ve çözüm yolları

Akut inmeden sonra ortaya çıkan başlıca nutrisyonel sorunlar malnutrisyon, disfaji ve kas kaybıdır. Nutrisyonel tedavi, akut iskemik ve hemorajik inme tedavi basamakları arasında mümkün olduğunca erken yer almalıdır. Malnutrisyon akut inme sırasında nadir değildir, ama daha sık karşılaşılan, inme hastasında nöroloji yoğun bakım, inme ünitesi ve hastane yatışı sırasında hızla gelişen malnutrisyon ve kas kaybıdır. Bilinç etkilenmesi ve yutma bozukluğu beslenme yetersizliğine, dehidratasyona, aspirasyon ve pnömoniye yol açar. İnmeden sonra yutmanın oral ve farengeal fazları ile larengeal elevasyon bozulur. Medulla oblongata, pons, pariyetal operkül, insula, anterior ve superior temporal alanlar, presentral ve postsentral gyrus, singulat korteks lezyonlarında disfaji bildirilmiştir. Özellikle sağ hemisfer lezyonlarında disfaji, yutma apraksisi, öksürük refleksi kaybı, valleküler göllenme ve aspirasyon daha sık olur. Her inme hastasının yatışının ilk 24 saatinde yutma fonksiyonu açısından yatak başı testler ve ardından enstrümental yöntemlerle değerlendirilmesi gerekir. Gerek varsa enteral nütrisyon, hem malnutrisyon gelişimini hem de kas kaybını önlemek için faydalıdır. İyi beslenen hastalarda hastane yatış boyunca komplikasyon oranları azalmakta, uzun dönemde fonksiyonel iyileşme daha fazla olmaktadır. İnme hastalarını yatırarak takip eden her nöroloji uzmanı enteral nütrisyonu uygun şekilde planlayabilmeli, temel prensiplerine hakim olmalıdır. İnme ile ilişkili kas kaybı hem fizyopatoloji hem de tanı basamakları yönünden sarkopeniden farklılıklar içerir. İnme hastasında BİA, DEXA, ultrasonografi, BT, MR ile ekstremite ve gövde kaslarının kantitatif olarak gösterilmesi tanıda kritiktir. Bugün için inme ile ilişkili kas kaybını önlemenin ve tedavi etmenin yegane yöntemi aktif egzersiz ve nütrisyondur.

Nutrition in acute stroke: Problems and solutions

The major consequences of acute stroke are malnutrition, dysphagia and muscle loss. Nutritional treatment should be included in the management protocols of acute ischemic and hemorrhagic stroke as early as possible. Malnutrition prevalence is not rare among acute stroke patients at the time of admission, however it is more common after hospitalisation in neurointensive care, stroke units or inpatient neurology wards together with noticeable muscle loss. Altered mental status and swallowing disturbance may lead to nutritional deficiencies, dehydration, aspiration and pneumonia. In fact, oral and pharyngeal phases of swallow and laryngeal elevation is disturbed after stroke. Dysphagia is caused by lesions in medulla, pons, parietal operculum, insula, anterior and superior temporal regions, precentral and postcentral gyrus, cingulate cortex. Dysphagia, loss of cough reflex, vallecular pooling, swallowing apraxia and aspiration are especially more common in right hemispheric strokes. All stroke patients should be examined for the presence of dysphagia with bedside tests within 24 hours of hospitalization and instrumental assessment later on. Enteral nutrition should be applied, if needed. It prevents the development of malnutrition and muscle loss. Patients who are fed properly have low rates of complications during the hospital stay, and better functional recovery in long term. Neurologists who take care of hospitalized stroked patients, should be able to plan enteral nutrition and master the main principles of the treatment. Stroke related muscle loss differs from sarcopenia in terms of physiopathology and diagnostic work-up. Quantitative demonstration of muscle mass with BIA, DEXA, CT, MR or ultrasonography is crucial for diagnosis. For today, the novel methods for prevention and management of stroke related muscle loss are active exercises and nutrition.